Een boek uitgeven in eigen beheer? Steeds meer ondernemers gaan ervoor. Een goed idee! Want als je kiest voor zelf uitgeven, hou je alles zelf in de hand én levert je boek je het meest op.
Zelf een boek uitgeven is helemaal niet zo ingewikkeld als sommige mensen je willen laten geloven. In dit stappenplan lees je precies wat je moet regelen als je een boek gaat uitgeven in eigen beheer.
Heb je alle stappen doorlopen? Dan mag je jezelf officieel uitgever noemen!
Uitgeven in eigen beheer, een stappenplan:
Stap 1: Kiezen: wil je je boek uitgeven in eigen beheer of via een uitgeverij?
Stap 3: Een ISBN aanschaffen voor je boek
ISBN registreren
Wel of geen nieuw ISBN bij een herdruk?
NUR-code, BISAC-code en thema-code
Stap 4: De distributie van je boek regelen via het CB (Centraal Boekhuis)
CB Compact of Regulier?
Je als uitgever aanmelden bij CB Compact
Je boek aanmelden bij het CB
Je boeken aanleveren: voorraad bij het CB
Je voorraad bij het CB beheren
Stap 5: De prijs van je boek bepalen
Geld verdienen aan de opbrengst van je boek
Geld verdienen door je boek als marketingmiddel in te zetten
Je boek als weggever voor je funnel: een funnelboek
Stap 6: Denk aan de Wet op de vaste boekenprijs!
Je als uitgever registreren bij het Commissariaat van de Media
De prijs van je boek melden bij het Commissariaat van de Media
Acties en aanbiedingsprijzen melden bij het Commissariaat van de Media
Uitzonderingen op de vaste boekenprijs
Boekhandelskorting
Staffelkorting
Stap 7: Je boek verkopen
De verkoop van je boek is geen sprint maar een marathon
Stap 1: Kiezen: wil je je boek uitgeven in eigen beheer of via een uitgeverij?
Natuurlijk kan je met je idee aankloppen bij verschillende uitgeverijen en hopen dat iemand geïnteresseerd is en het wil uitgeven. Velen zijn je hierin voorgegaan en zitten al maanden in spanning te wachten of hun boek wordt uitverkoren.
Daarom zijn die stapels met manuscripten die doorgenomen moeten worden ook zo hoog, en kan het eeuwig duren voor je antwoord krijgt nadat je een uitgever je idee hebt gestuurd. Als je al iets hoort…
En wordt jouw boek er uitgepikt, dan is de kans groot dat je terug moet naar de tekentafel. Herschrijven, stukken verplaatsen, schrappen…
Elke uitgever heeft zijn eigen doelgroep en afzetmarkt, en daarom dus ook zijn eigen agenda. Past jouw boek binnen de visie van de uitgever, dan moet het waarschijnlijk wel nét in een iets anders vorm. Niet in de vorm die jij oorspronkelijk voor ogen had.
En zo besluit je dat je droom om een boek te schrijven inderdaad maar een droom moet blijven. Of dat je je moet conformeren aan de wensen van een uitgever. Dat het er dan wel komt, maar heel anders wordt dan het boek dat al zo lang in jouw hoofd leeft…
Wil je dat niet? Dan is zelf uitgeven, in eigen beheer, de beste keus. Dan heb je alle vrijheid en wordt je boek precies zoals jij wil.
Niet alleen de inhoud, maar ook de layout en de uitstraling, de opmaak en het omslag.
Stap 2: De kosten berekenen
De belangrijkste kosten voor zelf uitgeven bestaan uit productiekosten, distributie- en/of verzendkosten.
Onder productiekosten vallen kosten voor redactie, ontwerp en opmaak, en eventueel fotografie of bijvoorbeeld maatwerk illustraties. Ook de kosten voor het drukwerk tel je hierbij op. De productiekosten zijn eenmalig en vormen je investering.
Is je boek verschenen, dan krijg je daarnaast te maken met terugkomende kosten voor de distributie en de verzendkosten.
Distributiekosten bestaan bijvoorbeeld uit de maandelijkse bijdrage aan het CB (CB Compact), plus de kosten per verkocht boek. Verzendkosten betaal je als je je boek via je website verkoopt, maar ook als je het via affiliate partners verkoopt of bijvoorbeeld via een verkoopaccount bij Bol.com.
Wat kost een boek uitgeven in eigen beheer?
In het artikel Geld verdienen met je boek: 4 verdienmodellen vind je een rekenmodel en kan je precies zien wat het kost als je je boek in eigen beheer uitgeeft.
Voorbereidingen om je boek te verkopen
Ga je je boek zelf uitgeven en wil je dat je boek beschikbaar wordt bij (online) boekhandels, dan heb je een ISBN nodig en een aansluiting bij het CB.
Stap 3: Een ISBN aanschaffen voor je boek
Alle producten die je in de winkel kunt kopen hebben een artikelcode (EAN) en een streepjescode. Daarmee kunnen leveranciers en winkeliers de artikelen identificeren.
Ook boeken hebben een artikelcode: het ISBN, een EAN-code die alleen voor boeken wordt gebruikt.
Een ISBN is niet verplicht, maar wel onmisbaar voor je boek. Het zorgt ervoor dat boekhandels, webshops, bibliotheken en consumenten je boek eenvoudig kunnen vinden. Daarbij krijgen ze meteen alle relevante informatie over je boek.
Welke informatie dat is bepaal jij en vul je in je account bij Mijn ISBN (onderdeel van het CB). Dat doe je wanneer je je boek aanmeldt, maar je kunt het later nog zo vaak wijzigen als je wil.
ISBN registreren
Een ISBN kan je registreren bij Mijn ISBN, of als je je boek via het CB gaat distribueren, rechtstreeks bij het CB.
Je kunt kiezen voor een los ISBN of een reeks van 10, 100 of 1.000. Een los ISBN kost ongeveer € 100 en voor reeks van tien betaal je ongeveer € 265 (excl. 21% btw).
Een los ISBN is in verhouding dus heel wat duurder dan een reeks, dus denk goed na of je in de toekomst meer boeken verwacht te gaan schrijven.
Realiseer je ook dat een gewijzigde herdruk een nieuw ISBN nodig kan hebben. Schrijf je dus een boek met een thema dat vaak geüpdate moet worden, en wil je regelmatig een nieuwe versie uitbrengen, overweeg dan zeker om een reeks te kopen.
Heb je een reeks aangeschaft, dan kan je je titels registreren wanneer dat jou uitkomt.
Wel of geen nieuw ISBN bij een herdruk?
De herdruk van een boek houdt normaal gesproken hetzelfde ISBN. Een boek krijgt wel een nieuw ISBN als er inhoudelijk iets gewijzigd is, wanneer het door een andere uitgever wordt uitgegeven, of wanneer het een andere verschijningsvorm krijgt. Bijvoorbeeld een boek dat eerst verschenen is als hardcover en nu wordt uitgebracht als paperback.
Zijn er alleen kleine dingetjes gewijzigd, zoals typfoutjes die zijn verbeterd, zinsbouw die is aangepast, of de lay-out, dan mag een boek hetzelfde ISBN houden.
NUR-code, BISAC-code en thema-code
Naast een ISBN krijgt je boek ook een aantal identificatiecodes: de NUR-code, BISAC-code en thema-code.
Deze codes worden door boekhandels gebruikt om je boek in de juiste categorie te plaatsen. Dat biedt dus een kans voor jou als uitgever, want hiermee bepaal jij waar je boek tussen komt te staan.
De keuze kan voor de hand liggen: maak je een kookboek, dan krijgt je boek de identificatiecodes van een kookboek.
Voor Van passie naar boek maakte ik juist een andere keus. Het boek gaat over schrijven, ontwerp en uitgeven van boeken, maar ik koos bewust voor identificatiecodes van marketingboeken. Dat was waar ik mijn boek tussen wilde hebben, niet alleen tussen boeken over bijvoorbeeld schrijven.
Overigens kan je boek meerdere NUR-, BISAC-, en thema-codes krijgen, maar één ervan is de belangrijkste.
Stap 4: De distributie van je boek regelen via het CB (Centraal Boekhuis)
Wil je dat je boek beschikbaar wordt in alle online boekhandels, kies dan voor een CB Compact aansluiting. Dat is een aansluiting speciaal voor kleine uitgevers en is een stuk goedkoper dan een reguliere aansluiting.
Je boeken distribueren via het CB scheelt je veel tijd, want het enige wat je dan nog hoeft te doen is je boek aanmelden bij het CB en ervoor zorgen dat er altijd een voorraad beschikbaar is op het depot.
Voor een CB Compact aansluiting betaal je vaste kosten van € 40 per maand, plus een variabel bedrag per geleverd exemplaar.
CB Compact of CB Regulier?
Verkoop je meer dan 3.000 boeken per jaar, dan kan een reguliere aansluiting bij het CB interessant voor je zijn. De vaste kosten zijn dan € 222,46 per maand en de variabele bedragen zijn dan anders opgebouwd.
Kijk wel even goed, want de variabele kosten kunnen bij de reguliere aansluiting een stuk hoger uitvallen. Verkoop je dus net aan 3.000 boeken per jaar, dan zit je op het randje, pas als je er flink boven zit wordt het een interessante optie. Op de site van het CB vind je meer informatie over de verschillen tussen CB Compact en Regulier.
Je als uitgever aanmelden bij CB Compact
Je kunt je aanmelden bij CB Compact via het aanmeldformulier op de site. Geef aan hoeveel boeken je verwacht te gaan verkopen, en vul je naam, je bedrijfsnaam, je btw- en KvK-nummer, en als je dat hebt je ISBN-prefixnummer in.
Na een paar dagen ontvang je een overeenkomst, en nadat je die ondertekend hebt teruggestuurd krijg je een mail met gegevens om in te loggen bij CB Online Verslaglegging en CB Online Uitgeverij.
Wil je ook ebooks distribueren via het CB, dan moet je daar eerst een apart contract voor tekenen. Dat kan je per mail aanvragen bij het CB, nadat je als uitgever bent aangemeld.
Je boek aanmelden bij het CB
Op CB Online Uitgeverij kan je titels beheren en aanmelden. Heb je al een ISBN, dan kan je dat hier aanmelden als nieuwe titel.
Hier geef je op wat de verkoopprijs van je boek is en wanneer het uitgeleverd mag worden aan afnemers. Ook kan je hier metadata toevoegen aan je boek, zoals een lange en korte omschrijving, afbeeldingen van het omslag en een inhoudsopgave.
Boekhandels nemen deze gegevens over. Gebruik daarom voor de voor- en achterkant een gewone, platte afbeelding van je boek. Bijvoorbeeld bij Bol.com wordt daar automatisch een 3D-afbeelding van gegenereerd.
De metagegevens kan je later nog aanpassen. Boekhandels nemen de nieuwe gegevens dan binnen een tot twee dagen over.
Je boeken aanleveren: voorraad bij het CB
Nadat je je boek hebt aangemeld bij het CB, moet je er nog voor zorgen dat er daadwerkelijk een voorraad van komt te liggen op het depot in Culemborg.
Als je je eerste boek aanmeldt, krijg je automatisch een besteladvies via de mail, waarin ze je vragen om in eerste instantie 30 boeken aan te leveren. Meer mag ook, maar hou bij een voorraad van meer dan 100 boeken wel rekening met extra kosten voor inslag en opslag.
Je kunt je boeken in een doos opsturen via pakketpost, of zelf langsbrengen op het depot.
De eerste voorraad kan je opsturen nadat je de mail met het besteladvies hebt gekregen. Daarna moet je voor elke nieuwe zending een vooraankondiging (klik op de link voor een voorbeeld) mailen naar de afdeling inkomende goederen.
De vooraankondiging moet 24 uur voordat de boeken geleverd worden zijn ontvangen. Mail je hem later, dan worden je boeken wel gewoon ingeslagen, maar dan kan het iets langer duren en kunnen er extra kosten worden berekend.
Je voorraad bij het CB beheren
In het onderdeel Verslaglegging bij CB Online kan je je voorraad inzien en bekijken hoeveel boeken er zijn verkocht en via welke afnemers (boekhandels). Ook kan je hier zien hoeveel de verkoop van je boek heeft opgebracht.
Hou de voorraad goed in de gaten, want je krijgt geen seintje wanneer de boeken bijna op zijn. Er kunnen binnen korte tijd opeens veel boeken tegelijk worden verkocht, waardoor de voorraad op 0 komt te staan.
Je boek is dan niet meer op voorraad bij de boekhandels, en ik heb gemerkt dat het dan soms best weer even kan duren voor de verkoop weer op gang komt.
Stap 5: De prijs van je boek bepalen
De prijs van je boek bepalen is vergelijkbaar met bepalen van de prijs van een product of dienst, maar toch ook weer een beetje anders.
De eerste vraag die je jezelf moet stellen, is wat het doel is van je boek. Wil je je boek inzetten als funnelboek, dan bereken je de prijs op een heel andere manier dan als je vooral geld wil verdienen met de opbrengst van je boek.
Geld verdienen aan de opbrengst van je boek
Wil je geld verdienen aan de opbrengst van je boek? Bereken dan de verkoopprijs door eerst alle productiekosten bij elkaar op te tellen, dat getal door de oplage te delen en van dat bedrag de distributie- en verzendkosten (per boek) af te trekken.
Zo zie je wat je minimaal moet overhouden aan de verkoop van één exemplaar. Tel daar een bedrag bij op en dan kan je uitrekenen hoeveel boeken je moet verkopen om de productiekosten terug te verdienen. Verwacht je dat dat reëel is, en is de prijs gangbaar? Dan zit je goed.
Het is in dit geval van belang dat je de investering in de productiekosten terugverdient met de verkoop. De variabele kosten voor de distributie- en verzending kan je verwerken in de verkoopprijs, of, als je je boeken zelf verkoopt, door de klant laten betalen in de vorm van verzendkosten op je site.
Kijk ook goed hoeveel andere boeken in hetzelfde genre kosten, zodat jouw boek niet veel duurder of veel goedkoper is. Maar hou tegelijkertijd goed in de gaten of je alle kosten met de prijs van je boek kunt terugverdienen.
Geld verdienen door je boek als marketingmiddel in te zetten
Natuurlijk zet je je boek ook in als marketingmiddel, maar ik noem deze apart omdat je niet alleen geld kunt verdienen aan de opbrengst van de verkoop van je boek.
Pak je het slim aan, en zorg je er ook in je boek voor dat je boek nieuwe klanten oplevert, dan kan je de prijs op een heel andere manier berekenen.
In dat geval beslis je eerst, het liefst al voordat je boek klaar is, welke dienst of welk product je met je boek wil verkopen. Daarna bereken je, op dezelfde manier als zojuist, de totale productiekosten van je boek. Ten slotte bereken je hoeveel lezers klant moeten worden om de productiekosten terug te verdienen.
Zo kan het dus veel sneller gaan, afhankelijk van de prijs van je product of dienst. De productiekosten van mijn boek Van passie naar boek had ik al met één nieuwe klant terugverdiend.
Kijk ook nu naar de prijzen van andere boeken in hetzelfde genre, maar vooral om te vergelijken of de prijs die je in je hoofd hebt goed in de markt ligt.
Een hogere prijs suggereert kwaliteit, maar maakt tegelijkertijd de drempel om te kopen iets hoger. Een lagere prijs maakt je boek toegankelijker, maar kan ook de verwachting wekken dat je boek niet zoveel voorstelt.
Je boek als weggever voor je funnel: een funnelboek
Ga je je boek inzetten als weggever voor je funnel, dan wordt de berekening vergelijkbaar met de vorige, maar met één heel groot verschil. Je vergelijkt nu niet met andere boeken binnen je genre, maar kiest voor een zo laag mogelijke, psychologische prijs.
Vaak wordt ervoor gekozen om het boek ‘gratis’ weg te geven. Slechts tegen verzendkosten, of alleen tegen verzendkosten en productiekosten. De prijzen liggen dus laag en lopen uiteen van een paar euro tot een tientje per boek.
Dit zijn eigenlijk alleen symbolische prijzen, die meestal helemaal niet gebaseerd zijn op de daadwerkelijke productie- en verzendkosten.
Je bent hier helemaal vrij in en je kunt zelf beoordelen hoe je denkt dat je boek wordt ervaren bij verschillende prijzen.
Wil je adverteren op social media, dan kan het interessant zijn om een prijs te kiezen waarbij je in elk geval de advertentiekosten terugverdient met de opbrengst van de verkoop van je boek.
In het artikel Geld verdienen met je boek: 4 verdienmodellen lees je meer over de verschillende manieren die er zijn om geld te verdienen aan je boek.
Stap 6: Denk aan de Wet op de vaste boekenprijs!
In Nederland geldt de Wet op de vaste boekenprijs (Wvbp). Daarom moet je de prijs van je boek, voordat je boek beschikbaar komt voor verkoop, aanmelden bij het Commissariaat van de Media (CvdM).
Je mag niet zomaar korting geven op je boek, en je mag de prijs van je boek niet zomaar veranderen.
Met de WvbP zorgt de overheid ervoor dat grote boekhandels kleine winkels niet wegconcurreren en dat ook speciale boeken, zoals duurdere, luxe uitgaven en titels van onbekende auteurs een kans maken.
Dat is goed nieuws voor jou, want zonder deze wet zou je als je je boek zelf uitgeeft nauwelijks tegen de grotere uitgeverijen op kunnen.
De WvbP bepaalt dat voor elk boek in de Nederlandse en Friese taal een vaste prijs moet worden vastgesteld, die door elke verkopende partij moet worden aangehouden. Een boek waarvan de winkelprijs € 20,00 is mag dus nergens voor € 18,50 worden verkocht.
Ook algemene kortingsacties van winkels of webshops mogen niet van toepassing zijn op boeken, en er mag geen gratis artikel bij een boek worden weggegeven, omdat dat wordt gezien als verkapte korting.
Als je je niet als uitgever bij het CvdM registreert, of de prijs of actieprijs van je boek niet meldt, kan je een boete krijgen. De hoogte van de boete is afhankelijk van de ernst van de overtreding en zal dus hoger zijn als je veel titels uitgeeft, of grotere aantallen boeken verkoopt.
Je als uitgever registreren bij het Commissariaat van de Media
Om de prijs van je boek te kunnen aanmelden, moet je je eerst registreren bij het CvdM. Daarvoor heb je een KvK-uittreksel nodig van maximaal één jaar oud. Nadat je het aanmeldformulier hebt ingestuurd krijg je per post een gebruikersnaam en wachtwoord waarmee je kunt inloggen op de site.
De prijs van je boek melden bij het Commissariaat van de Media
Heb je je gebruikersnaam en wachtwoord, dan kan je de prijs van je boek melden. Dat moet voordat je boek beschikbaar komt voor verkoop en kan online via de site, of via een formulier dat je kunt downloaden, uitprinten en per post opsturen.
Er zijn drie verschillende formulieren beschikbaar: voor het melden van de vaste prijs, voor het melden van een bijzondere prijs (voor aanbiedingen) en voor het opheffen van de vaste prijs.
De vaste prijs van je boek opheffen mag vanaf een jaar na verschijning van je boek, maar doe dat alleen als je boek slecht verkoopt en je van je voorraad af wil.
Voor het melden van de prijs van je boek vul je je persoonlijke (zakelijke) gegevens in, de titel, de auteur en het ISBN van je boek, de verschijningsvorm (hardcover, paperback enz.), de winkelprijs (incl. 9% btw) en de datum waarop de prijs ingaat (wanneer het boek beschikbaar is voor verkoop).
Ongeveer een week na ontvangst van het formulier wordt de prijs op de site van het CvdM gepubliceerd.
Acties en aanbiedingsprijzen melden bij het Commissariaat van de Media
Ook als je een aanbiedingsprijs wil hanteren voor je boek, moet je die van tevoren melden bij het CvdM. De actieprijs geldt dan voor alle verkopers die jouw boek verkopen.
Een actieprijs lanceren mag maximaal één keer per jaar en de korting mag maximaal drie maanden gelden. Wil je een boek samen met een ander boek verkopen voor een actieprijs, dan mag die combinatieprijs maximaal zes maanden gelden.
Uitzonderingen op de vaste boekenprijs
Onder een boek verstaat de wet: “een werk dat tekst bevat (…), voorzien is van een titel, bestaat uit papieren bladzijden, (…) en wordt uitgegeven in een oplage van meerdere exemplaren die voor verkoop en eindafnemers zijn bestemd”.
De WvbP geldt dus voor elk boek waarvan meer dan één exemplaar wordt gedrukt. Ook wanneer het geen ISBN heeft, of maar bij één verkoper verkrijgbaar is.
Dus ook als je je boek inzet als funnelboek, of om een andere reden alleen zelf verkoopt, moet je de prijs van je boek aanmelden bij het CvdM.
Of er in dat geval daadwerkelijk gecontroleerd wordt en boetes worden uitgedeeld is overigens de vraag, omdat niemand daar in principe belang bij heeft, en controles meestal worden gedaan nadat er een klacht is ingediend bij het CvdM.
Boekhandelskorting
Boekhandelskorting en staffelkorting zijn aparte uitzonderingen. Boekhandelskorting is een andere naam voor inkoopkorting, de korting die wederverkopers krijgen wanneer ze je boek inkopen.
Voor boeken ligt de boekhandelskorting meestal rond de 42% op de verkoopprijs.
Wanneer je je boek via het CB distribueert wordt er een standaard boekhandelskorting gerekend. Verkoop je je boek zelf aan wederverkopers, dan bepaal je de inkoopkorting in principe zelf.
Tenzij een wederverkoper (bijvoorbeeld een boekhandel) een bepaalde inkoopkorting eist, maar het is dan maar de vraag of je daarin mee moet willen gaan.
Staffelkorting
Verkoop je meerdere exemplaren van hetzelfde boek aan één klant tegelijk, dan mag je staffelkorting geven. Hiervoor gelden vaste kortingspercentages: vanaf 10 stuks is dat maximaal 5% korting, vanaf 30 stuks maximaal 10% korting en vanaf 100 stuks mag je de korting zelf bepalen.
Stap 7: Uitgeven in eigen beheer: je boek verkopen
Voordat je beslist via welke kanalen je je boek wil verkopen, moet je je afvragen hoe je dat wilt doen. Of beter gezegd: hoeveel je zelf wil doen.
Als je je boek zelf verkoopt, hou je er het meest aan over. Je hoeft dan geen boekhandelskorting te geven en betaalt geen distributiekosten. Verzendkosten zou je zelfs door je klanten kunnen laten betalen, al zal je dan misschien klanten verliezen aan de online boekhandels.
Je kan er ook juist voor kiezen om je boek alleen via het CB te distribueren. Dan hoef je alleen zo nu en dan je voorraad aan te vullen, maar hoef je zelf geen bestellingen in te pakken en weg te brengen.
Een derde optie is via een distributiecentrum. Dan betaal je wel de distributiekosten, maar kan je je boek exclusief via je eigen site verkopen, zonder dat je zelf naar de brievenbus hoeft.
De keuze is dus persoonlijk en sterk afhankelijk van het doel van je boek, je verdienmodel en de manier waarop je je bedrijf hebt ingericht.
De verkoop van je boek is geen sprint maar een marathon
Op welke manier je je boek ook zelf gaat uitgeven, vergeet dat spookbeeld van een zolder vol vergeten, stoffige dozen boeken, het beeld dat mensen in je omgeving je ongetwijfeld voor zullen spiegelen.
Maar wie zegt dat je boek in een paar weken uitverkocht moet zijn?
Natuurlijk, ons ego, maar dat zegt wel meer. We willen allemaal een bestseller via de traditionele weg, door in zo kort mogelijke tijd zo veel mogelijk exemplaren te verkopen.
Want dat is succes dat voor iedereen zichtbaar is, en we willen allemaal dat de buitenwereld ziet dat we goed bezig zijn.
Maak in plaats daarvan een plan voor de langere termijn, niet alleen voor de lancering van je boek. En doe het helemaal op je eigen manier.
Ga jij naar rechts en zegt iedereen dat je naar links moet? Zet oogkleppen op en hou altijd je eigen doel voor ogen.
Natuurlijk kan je experimenteren en testen of een andere aanpak voor jou kan werken. Maar blijkt dat niet het geval? Durf er dan gewoon mee te stoppen en andere richting te proberen.
Maak een actielijst en werk hem af, of download de gratis checklist projectplanning uit Van passie naar boek. Sommige dingen moeten voor de lancering van je boek zijn gedaan, maar andere kunnen rustig een paar maanden of zelfs jaren wachten.
Je hebt alle tijd, want je boek loopt niet weg. Het is jouw nieuwe tool om je bedrijf een boost te geven en nieuwe leads te genereren!
0 reacties