‘Zal je net zien, heb ik nét mijn bedrijf een beetje op de rit, komt de lockdown. Dat soort dingen overkomen me nou altijd.’ Dat zou enkele jaren geleden zomaar een uitspraak geweest kunnen zijn van Sandra Brandt, Klaagvrij-expert en auteur van Klaagvrije maandag, 7 sleutels voor een rijker leven.

De coronacrisis heeft grote invloed op ons leven en ons bedrijf. Gemaakte plannen kunnen niet doorgaan en verdienmodellen worden halsoverkop omgegooid om het hoofd boven water te kunnen houden. Jouw boek is nu dus extra relevant. Is het jou gelukt om ‘klaagvrij’ met deze situatie om te gaan?

Sinds ik in 2015 besloot om een klaagvrij leven te beoefenen is er zóveel veranderd, daar pluk ik juist nu in deze tijd van corona de vruchten van. Toen bleek dat mijn geplande trainingen allemaal van de baan waren, schakelde ik moeiteloos door naar de vraag: ‘op welke wijze kan ik mij dán inzetten voor de maatschappij?’

In dezelfde week kreeg ik al een contract voor onbepaalde tijd in de zorg, mijn oude vak van twintig jaar geleden. En dat voor maar acht uur per week! Dat was geweldig, want zo kon ik er zijn voor de kinderen die nu niet naar school gaan en ook nog mijn bedrijf houden.

Wat was de aanleiding voor jou om dit boek te schrijven?

Het beoefenen van een klaagvrij leven is zó verrijkend voor mij dat ik dit niet voor mezelf wil houden. Met het praktische boek Klaagvrije maandag, 7 sleutels voor een rijker leven is het iedere dag klaagvrije maandag. Het ligt sinds januari 2020 in de winkels of is bij mij te bestellen zodat ik het met aandacht kan signeren.

Het begon allemaal op die tweede rotonde, waar ik reed nadat ik ergens op visite was geweest. Ik hoorde mezelf klagen over degene waar ik was geweest en waarvan ik vond dat zij altijd zo klaagde. Opeens had ik een pijnlijk inzicht, daarom weet ik nog exact op welke rotonde ik reed. Ik deed namelijk exact hetzelfde als degene waarover ik klaagde en dat was: klagen!

Daar begon mijn experiment, en ik nodigde anderen op Facebook uit om hetzelfde te doen, op één dag, de maandag. Zo werd de eerste klaagvrije maandag een feit en het kreeg groot gevolg in de media en blogs van leerkrachten, werknemers op kantoren etc. Hierna besloot ik iedere dag te doen alsof het klaagvrije maandag was en ging erover schrijven.

Je boek is uitgegeven door een uitgever. Waarom heb je daarvoor gekozen?

Ik schreef schriftje na schriftje vol, in allerlei cafeetjes maar ook tijdens vakanties in bijvoorbeeld Oostenrijk. Een jaar later was er een uitgever die me wilde begeleiden. Uiteraard is zelf uitgeven ook een keuze, maar ik merkte dat ik wat meer aan het handje genomen mocht worden.   

Ik ontdekte in die tijd dat er 7 sleutels waren om iedere dag te kunnen doen alsof het klaagvrije maandag was. Dat betekende dus dat het een praktisch boek zou gaan worden. Deze uitgeverij werkte echter alleen met auteurs die biografieën schreven. Dat stelde me voor een keuze, maar eigenlijk was de keuze al gemaakt. Ik had die sleutels nou eenmaal ontdekt en kon ze niet even bij het grofvuil zetten. Ik besloot dus zonder uitgever verder te gaan.

Een verbroken relatie en een verhuizing naar mijn moeder volgde, en toen was daar begin 2019 een volgende uitgever: Anderz. Het klikte goed tijdens het eerste gesprek. De volgende dag kwam Bram Bakker langs voor een kennismakingsgesprek omdat hij graag mijn boek wilde uitgeven, maar ik volgde mijn gevoel en koos toch voor Anderz.

Hoe heb je het schrijfproces aangepakt? Heb je eerst een plan gemaakt, of ben je gewoon gaan schrijven?

Ik kreeg super begeleiding van redactrice Eefje en later Heidi. Zij lieten me zien hoe je met bouwplannen werkt en ik moest leren om het echt voor de lezer te schrijven, om die als het ware mee te nemen van de ene naar de andere paragraaf.

Wie is die lezer voor jou? Voor wie is je boek bedoeld, en wat hoop je ermee te bereiken?

Een duidelijk beeld van de doelgroep kwam gaandeweg in zicht: ‘de hardwerkende vader en moeder’. Met mijn boek wil ik vooral bereiken dat ieder weer zélf aan het roer gaat staan van het leven, kwaliteiten durft in te zetten en ziet hoe goed je je eigen hersenen in positieve zin om de tuin kunt leiden. Het boek staat dan ook boordevol hersenweetjes. De 7 sleutels staan in zeven hoofdstukken beschreven, met praktische oefeningen. Soms ogenschijnlijk te simpel voor woorden, maar met grootse effecten.

Is het boek helemaal geworden hoe jij het voor ogen had? Hoeveel invloed heeft de uitgever op de inhoud van je boek gehad?

Ik wilde een boek dat het leven vat, maar dat ook een samenkomst is van alle relevante modellen voor gedrag en persoonlijke ontwikkeling die ik ooit geleerd had in verpleeg- en, coachopleiding en workshops. En dat is het exact geworden.

Ik ben op één ding na helemaal tevreden met ieder woord. Vlak voordat het boek naar de drukker ging, besloot de vormgever samen met de uitgever dat de quote van Ineke Hurkmans op de achterflap moest worden geschrapt. Er was geen ruimte meer.

Ik had al Giel Beelen, Jan Bommerez en Patrick Kicken met hun reflectie op het boek, maar dat die ene vrouw eraf ging was een doorn in mijn oog én ik zag me genoodzaakt om het te accepteren. Dat kwam deels door de vermoeidheid van de weken ervoor.

Samen met Ineke en enkele anderen uit haar netwerk is dit geweldig klaagvrij aangepakt. Er is samen met de vormgeefster van Anderz een boekenlegger gemaakt met de quote van Ineke. Daardoor komt ze als het ware door het hele boek te liggen, en is het toch weer in balans.

Mijn ervaring is dat als je een boek schrijft, je tijdens dit proces vaak tot nieuwe inzichten komt. Je wordt je er meer bewust van waarom je dingen doet zoals je ze doet. Heb jij dat ook zo beleefd?

Het boek wilde ik ín mijn gedachtegoed, dus klaagvrij, schrijven. En dat is een uniek verhaal. Het werd nooit een martelgang. Sterker nog, het boek is in flow geschreven. Daarover is een filmpje gemaakt, dat je hier kunt zien.

Meer lezen over Sandra en over Klaagvrije maandag? Kijk dan op www.sandrabrandt.nl

Portret Sandra: Anouk Pross-Oosterhuis